Cihanşümul Devletler Kimlerdir ?

Baris

New member
Cihanşümul Devletler Kimlerdir?

Cihanşümul devletler, dünya üzerinde sadece kendi topraklarıyla sınırlı olmayan, global düzeyde etkili olmuş ve dünya tarihinde büyük izler bırakmış devletlerdir. Bu tür devletler, genellikle büyük bir coğrafi alana hükmetmiş, farklı kültürleri, toplulukları ve yerleri yönetmiş olan devletlerdir. Cihanşümul devletler, dünya siyasetine ve kültürüne önemli katkılarda bulunmuşlardır. Bu makalede, cihanşümul devletlerin kimler olduğunu, tarihsel süreçlerini ve bu devletlerin nasıl bu kadar etkili olabildiklerini inceleyeceğiz. Ayrıca, sıkça sorulan sorulara da detaylı cevaplar vererek, konu hakkında daha fazla bilgi edinmenizi sağlayacağız.

Cihanşümul Devletlerin Özellikleri

Cihanşümul devletler, genellikle geniş sınırları olan, dünya tarihi üzerinde derin izler bırakmış büyük imparatorluklar ve devletlerdir. Bu devletlerin özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

1. **Büyük Coğrafi Alanlar**: Cihanşümul devletler, büyük bir coğrafi alanda hüküm sürerler. Bu, hem askeri hem de ekonomik açıdan önemli bir avantaj sağlar.

2. **Kültürel ve Etnik Çeşitlilik**: Bu devletler, farklı kültürleri, dilleri ve etnik grupları bir arada yönetmişlerdir. Bu çeşitlilik, devletin iç işleyişine farklı dinamikler katmıştır.

3. **Askeri Güç ve Strateji**: Cihanşümul devletler, askeri açıdan güçlüdürler. Büyük ordular kurarak, çeşitli fetihler gerçekleştirmişlerdir.

4. **Ekonomik Güç ve İleri Teknoloji**: Ekonomik açıdan güçlüdürler ve genellikle ticaret yollarını kontrol ederler. Ayrıca, bilimsel ve teknolojik alanda da önemli gelişmelere imza atmışlardır.

Cihanşümul Devletler Kimlerdir?

Dünya tarihine baktığımızda, cihanşümul devletler arasında en çok bilinenler şunlardır:

1. **Roma İmparatorluğu**: Roma İmparatorluğu, Batı dünyasında en bilinen cihanşümul devlettir. MÖ 27 yılında Augustus'un Roma'yı yönetmeye başlamasıyla imparatorluk kurulmuş ve zamanla Akdeniz çevresinde çok geniş bir toprak parçasına sahip olmuştur. Roma İmparatorluğu, hukuk, sanat, mühendislik ve askeri strateji gibi birçok alanda izler bırakmıştır.

2. **Osmanlı İmparatorluğu**: Osmanlı İmparatorluğu, 14. yüzyılda Osman Gazi tarafından kuruldu ve 600 yılı aşkın süre boyunca üç kıtada geniş topraklara hükmetti. Osmanlı, kültürel, dini ve ticari açıdan büyük bir etki alanı yaratmıştır. İstanbul’un fethi (1453), dünya tarihinde önemli bir dönüm noktası olmuştur.

3. **Büyük Britanya İmparatorluğu**: 19. yüzyılın sonlarına doğru, Büyük Britanya dünyanın en büyük imparatorluğuydu. Birçok farklı kıtada kolonilere sahip olan İngiltere, deniz gücüyle dünya ticaretini kontrol etmiştir. Bu dönemde, "Güneş batmayan imparatorluk" tabiri bu devlete atıfta bulunulmuştur.

4. **Mongol İmparatorluğu**: Cengiz Han tarafından kurulan Mongol İmparatorluğu, tarihin en geniş kara imparatorluğudur. Asya’dan Avrupa’ya kadar uzanan bu imparatorluk, savaşçıları ve etkili stratejileriyle tanınır. Mongollar, fetihler sırasında hem korku hem de takdir toplamışlardır.

5. **Pers İmparatorluğu (Sasani ve Ahameniş)**: Antik İran'da kurulan Ahameniş ve daha sonra Sasani İmparatorlukları, Orta Doğu'nun en güçlü devletlerindendir. Bu devletler, özellikle Mezopotamya ve Pers körfezi çevresinde önemli bir etki yaratmışlardır.

Cihanşümul Devletlerin Tarihi Süreçleri ve Yükselme Sebepleri

Cihanşümul devletlerin bu kadar güçlü olmasının birkaç temel nedeni vardır. Her biri farklı zaman dilimlerinde, farklı coğrafyalarda yükselmiş olsa da, ortak noktaları büyük bir askeri güç, güçlü bir liderlik ve stratejik düşünme yetenekleridir. İşte cihanşümul devletlerin yükselme sebepleri:

1. **Askeri Güç**: Büyük imparatorluklar, askeri stratejileri ve güçlü orduları sayesinde, geniş topraklara sahip oldular. Örneğin, Roma İmparatorluğu'nun başarısı büyük bir ordu ve etkili bir savaş stratejisiyle mümkün olmuştur.

2. **Ekonomik Güç**: Cihanşümul devletler, genellikle ekonomik açıdan güçlüdürler. Bu, onların dışa dönük ekonomik ilişkiler kurmalarını ve yeni bölgelerde egemenlik kurmalarını sağlamıştır. Büyük Britanya İmparatorluğu, deniz ticaretini kontrol ederek bu gücü elde etmiştir.

3. **Liderlik**: Bu devletlerin tarihindeki liderler, vizyoner stratejiler ve kararlı yönetim tarzlarıyla tanınmışlardır. Cengiz Han, Roma İmparatorluğu'nda Augustus, Osmanlı İmparatorluğu'nda Kanuni Sultan Süleyman, liderlikleriyle imparatorluklarını büyütmüşlerdir.

4. **Kültürel ve Bilimsel Etki**: Kültürel, bilimsel ve teknolojik gelişmeler, bu devletlerin zaman içinde daha fazla etkili olmasına yardımcı olmuştur. Roma, hukuk sistemini geliştirerek tüm imparatorlukta uygulamış, Osmanlı İmparatorluğu ise sanat ve mimaride büyük bir zirveye ulaşmıştır.

Cihanşümul Devletler Hangi Alanlarda Etkili Oldular?

Cihanşümul devletler sadece askeri ve ekonomik güçleriyle değil, aynı zamanda kültürel, bilimsel ve sosyal alanlarda da etkili olmuşlardır. İşte bu devletlerin etkili olduğu bazı alanlar:

1. **Hukuk**: Roma İmparatorluğu'nun geliştirdiği hukuk sistemi, günümüz Batı hukukunun temelini atmıştır. Roma hukuku, özellikle medeni hukuk açısından büyük bir miras bırakmıştır.

2. **Sanat ve Mimari**: Osmanlı İmparatorluğu, özellikle İstanbul'daki camiler ve saraylarla mimarlık tarihinde önemli bir iz bırakmıştır. Benzer şekilde, Roma'nın yapıları ve Büyük Britanya'nın sanatsal etkileri de dikkat çeker.

3. **Ticaret ve Ekonomi**: Büyük imparatorluklar, ticaret yollarını kontrol ederek büyük ekonomik zenginlikler elde etmişlerdir. Büyük Britanya İmparatorluğu'nun deniz ticaretindeki rolü ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Orta Doğu'daki ticaretin merkezi olması bunlara örnektir.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Cihanşümul devletler günümüzde var mı?

Bugün cihanşümul devletler olarak kabul edilebilecek tek bir devlet yoktur. Ancak, bazı ülkeler tarihsel olarak cihanşümul etkiler bırakmış ve global düzeyde hala büyük bir güç olarak kabul edilmektedir. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri, ekonomik, askeri ve kültürel açıdan küresel bir etkiye sahiptir.

2. Cihanşümul devletlerin en büyük başarısı nedir?

Cihanşümul devletlerin en büyük başarısı, geniş topraklara hükmetmeleri ve farklı kültürleri, toplulukları yönetebilmeleridir. Ayrıca, tarih boyunca birçok kültürel, bilimsel ve sosyal devrimi başlatmaları da büyük bir başarıdır.

3. Cihanşümul devletlerin çöküş sebepleri nelerdir?

Cihanşümul devletlerin çöküş sebepleri genellikle iç karışıklıklar, ekonomik zorluklar, yönetim zaafları ve dış tehditlerle ilişkilidir. Örneğin, Roma İmparatorluğu’nun çöküşü, iç savaşlar ve barbar kavimlerinin baskısıyla hızlanmıştır.

Sonuç

Cihanşümul devletler, dünya tarihinin en büyük imparatorlukları ve devletleridir. Onların yükselmesi ve etkili olması, askeri güç, ekonomik strateji, güçlü liderlik ve kültürel gelişim gibi faktörlere dayanıyordu. Her biri, dünya çapında kalıcı etkiler bırakmış ve insanlık tarihinin şekillenmesinde önemli rol oynamıştır. Cihanşümul devletler hakkında daha fazla bilgi edinmek, dünya tarihini ve farklı medeniyetlerin nasıl şekillendiğini anlamak için önemlidir.